Dziedzina językoznawstwa, która zajmuje się tłumaczeniami tekstów jest niezwykle obszerna, złożona, ale i praktyczna. Przekładając tekst z lub na język obcy konieczne jest wzięcie pod uwagę kontekstu kulturowego, a więc i cech charakterystycznych dla danego języka, m.in. idiomów, systemu zapisu, różnic w alfabecie itp.

W dzisiejszych czasach potrzeba przetłumaczenia jakiegoś tekstu stale wzrasta, dlatego tak chętnie i często korzysta się z usług tłumaczy. Nie każdy jednak może mieć świadomość, że różni tłumacze specjalizują się w przekładach odmiennych rodzajów tekstów. Warto więc wiedzieć, czym charakteryzują się poszczególne tłumaczenia tekstów, aby znaleźć osobę, która wykona zadanie zgodnie z potrzebami i oczekiwaniami swojego zleceniodawcy.

Podstawowy podział: tłumaczenia pisemne i ustne

Mówiąc o tłumaczeniach tekstów należy zacząć od podstawowego podziału na przekłady pisemne i ustne. Są to najpowszechniejsze formy tłumaczeń, które obejmują szeroki zakres tematów oraz wszystkie rodzaje przekładów. Tłumaczenia pisemne dają tłumaczowi więcej czasu i umożliwiają pracę w skupieniu, ponieważ ten rodzaj przekładu odbywa się wyłącznie w formie pisemnej. Natomiast, tłumaczenia ustne odbywają się w czasie rzeczywistym, w związku  czym powstaje pewne utrudnienie dla osoby konstruującej przekład. W tym przypadku tłumacz musi wykazać się nie tylko doskonałą znajomością języka obcego, ale też refleksem, dużym zasobem słownictwa, odpornością na stres i elastycznym podejściem do tematu. Mimo tego, tłumaczenia ustne dopuszczają uproszczenia i niewielkie błędy, ponieważ ich istotą jest sam proces komunikacji – wystarczy, że rozmowa będzie zrozumiała dla obu stron konwersacji.

W zakresie tłumaczeń ustnych wyróżnia się ich dwa rodzaje: konsekutywne i symultaniczne. Pierwszy polega na wysłuchaniu fragmentu tekstu przez tłumacza i dopiero potem następuje tłumaczenie. W związku z tym, cały proces trwa dość długo i jest charakterystyczny dla oficjalnych spotkań i uroczystości. Drugi z wymienionych rodzaj tłumaczeń polega na tworzeniu przekładu tekstu w tym samym momencie, w którym jest wypowiadany – tłumacz i mówca pracują równocześnie. Odmianą tłumaczeń symultanicznych są tzw. tłumaczenia kabinowe, które oznaczają, że tłumacz może wykorzystać podczas pracy specjalistyczny sprzęt (słuchawki, mikrofon, odbiorniki) oraz skorzystać z dźwiękoszczelnej kabiny. Ten rodzaj przekładu najczęściej dotyczy wykładów, konferencji, spotkań międzynarodowych o charakterze mniej oficjalnym.

Szczególnym rodzajem tłumaczeń są tłumaczenia a Vista, które polegają na połączeniu formy ustnej z pisemną – tłumacz, na bieżąco, przekłada tekst mówiony na pisemny. Taka sytuacja najczęściej ma miejsce w kancelariach notarialnych, na salach sądowych i w innych miejscach związanych z prawem.

Potrzebny specjalista!

Ze względu na styl i rodzaj tłumaczonego tekstu wyróżnia się tłumaczenia specjalistyczne, nazywane również technicznymi. W tym przypadku tłumacz musi wykazać się szerokim wachlarzem umiejętności z danego zakresu, ponieważ teksty dotyczą różnorodnej tematyki – medycyny, prawa, informatyki, ekonomii, turystyki i wielu innych. W związku z tym, potrzebna jest nie tylko znajomość specjalistycznego słownictwa, ale też wiedza, dlatego często do pracy zatrudniane są osoby, które posiadają doświadczenie zawodowe w danej branży.

Szczególnej wiedzy i umiejętności potrzeba przy wykonywaniu przekładów literackich i przekładów poezji. Od tłumacza wymagana jest znajomość kontekstu kulturowego, pewnego rodzaju wyczucie stylistyczne oraz umiejętne przekładanie tekstu, aby nie zatraciło swojego pierwotnego sensu, ponieważ ten rodzaj przekładu ma artystyczny charakter, a nie czysto informacyjny.

Jeszcze jednym wymagającym rodzajem są tłumaczenia przysięgłe, nazywane również uwierzytelnionymi. Już same nazwy wskazują, że teksty te mają charakter urzędowy, a więc są tworzone językiem prawniczym. W związku z tym, tłumacz musi posiadać fachową i rzetelną wiedzę oraz znajomość branżowego słownictwa w danym języku obcym. Tego rodzaju przekłady są charakterystyczne dla umów, ekspertyz, dyplomów, pism urzędowych i wielu innych dokumentów.

Niezwykle interesującym i specyficznym rodzajem tłumaczeń jest transkreacja. W trakcie pracy nad przełożeniem tekstu, konieczne jest uwzględnienie kontekstu kulturowego obu krajów, aby tłumaczenie nie zostało źle odebrane – jako wulgarne, obraźliwe lub zupełnie niezrozumiałe. Jest to więc pomost łączący dosłowne tłumaczenie z copywritingiem. Trans kreacja jest najczęściej wykorzystywana w przypadku tekstów reklamowych oraz materiałów marketingowych.

Człowiek vs maszyna

Wraz z rozwojem technologii i powszechnym dostępem do Internetu pojawia się coraz więcej tłumaczeń maszynowych lub automatycznych. Nie są one jednak na tyle doskonałe, aby mogły zastąpić pracę wykonaną przez wykwalifikowanego tłumacza. Natomiast bywają pomocne w sytuacji, gdy konieczne jest poznanie ogólnego sensu jakiegoś tekstu lub jego fragmentu.

Pracę dla tłumacza można zlecić na stronie z ogłoszeniami dotyczącymi tłumaczenia tekstów: http://oferia.pl/zlecenia/teksty-tlumaczenia/tlumaczenia