Pracownikom zwalnianym z pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy w wielu sytuacjach przysługuje odprawa pieniężna. Do uzyskania odprawy uprawnieni są zarówno pracownicy zwalniani grupowo, jak i indywidualnie. Sprawdź, co jeszcze warto wiedzieć na ten temat!

Odprawa dla zwalnianego pracownika to rekompensata od pracodawcy za rozwiązanie stosunku pracy. Kiedy można liczyć na otrzymanie odprawy? Jaka jest wysokość tego świadczenia? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w naszym artykule.

Kiedy należy się odprawa pieniężna przy zwolnieniu z pracy?

Jednym z rodzajów odpraw dla pracowników jest świadczenie wypłacane przez pracodawcę w ramach rekompensaty za rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika. Przepisy dotyczące odpraw pieniężnych związanych ze zwolnieniem pracownika reguluje Ustawa z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. W jakich sytuacjach pracownikowi przysługuje odprawa pieniężna? Wypłata odprawy przy zwolnieniu z pracy jest możliwa w przypadku, gdy:

• stosunek pracy został rozwiązany z przyczyn nieleżących po stronie pracownika;
• pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę (nie ma znaczenia, czy została ona zawarta na czas określony, czy nieokreślony);
• pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników – jeśli pracujesz u przedsiębiorcy, który zatrudnia mniej niż 20 osób, nie przysługuje Ci odprawa.

Odprawa przy zwolnieniach grupowych

Odprawy pieniężne należą się pracownikom m.in. w przypadku zwolnień grupowych. Uzyskanie odprawy jest możliwe w sytuacji, gdy pracodawca zatrudniający co najmniej 20 osób, zwalnia w okresie nieprzekraczającym 30 dni pewną część pracowników, a dokładniej:

• 10 pracowników – w przypadku, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 osób;
• 10% pracowników – gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, ale mniej niż 300 osób;
• 30 pracowników – gdy w firmie pracuje co najmniej 300 osób.

Należy pamiętać, że odprawa od pracodawcy przysługuje tylko w sytuacji, gdy stosunek pracy został rozwiązany z przyczyn niedotyczących pracowników (w drodze wypowiedzenia lub na mocy porozumienia stron). Do takich przyczyn należą np. zła sytuacja finansowa przedsiębiorstwa, zmiany organizacyjne w firmie czy też zmiana stanu prawnego powodująca zmianę profilu działalności. Odprawa należy się pracownikowi także w przypadku, gdy pracodawca zmienił warunki pracy albo płacy i nie zostały one przyjęte przez pracownika.

Odprawa w przypadku zwolnienia indywidualnego

Odprawa pieniężna należy się nie tylko pracownikom zwalnianym grupowo, ale także zwalnianym indywidualnie. Zwolnienia indywidualne występują wtedy, gdy pracodawca rozwiązuje stosunek pracy (w drodze wypowiedzenia lub na mocy porozumienia stron) z mniejszą liczbą pracowników niż ma to miejsce przy zwolnieniach grupowych. Liczba zwalnianych pracowników nie ma jednak żadnego znaczenia dla obowiązku wypłaty odprawy. Świadczenie jest należne nawet w przypadku, gdy zwolniony został tylko jeden pracownik. Otrzymanie odprawy, podobnie jak w przypadku zwolnień grupowych, jest możliwe pod warunkiem, że przyczyny rozwiązania umowy o pracę nie leżą po stronie pracownika, a pracodawca zatrudnia nie mniej niż 20 osób. Odprawa pracownicza przysługuje pracownikowi, który został zwolniony np. ze względu na niekorzystną sytuację finansową firmy, ogłoszenie jej upadłości czy likwidację stanowiska.

Odprawa pracownicza – w jakiej wysokości przysługuje?

Będąc w temacie odpraw pracowniczych, warto wspomnieć, ile pieniędzy może otrzymać pracownik w ramach takiego świadczenia. Jeśli chodzi o zwolnienia grupowe, kwota odprawy jest uzależniona od stażu pracy u danego pracodawcy i wysokości wynagrodzenia pracownika. Do stażu zakładowego pracownika wlicza się wszystkie okresy przepracowane u pracodawcy (nawet, jeżeli występowały między nimi przerwy). Zwalnianym pracownikom przysługuje odprawa w wysokości:

• jednomiesięcznego wynagrodzenia – w sytuacji, gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;
• dwumiesięcznego wynagrodzenia – w przypadku, gdy pracownik był zatrudniony u pracodawcy przez okres 2-8 lat;
• trzymiesięcznego wynagrodzenia – jeżeli pracownik był zatrudniony u pracodawcy przez okres dłuższy niż 8 lat.

Jednocześnie należy pamiętać, że kwota odprawy nie może przekraczać piętnastokrotności minimalnego wynagrodzenia, które obowiązuje w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Komu nie należy się odprawa pracownicza?

Wiemy już, że odprawa pieniężna w przypadku zwolnienia przysługuje pracownikom wyłącznie w ściśle określonych sytuacjach. Aby uniknąć wątpliwości w tym temacie, warto zaznaczyć, że świadczenie nie przysługuje pracownikowi, który:

• pracuje na podstawie umowy zlecenia/umowy o dzieło;
• jest zatrudniony tymczasowo;
• jest mianowany;
• został zwolniony z własnej winy – np. z powodu rażącego naruszenia obowiązków służbowych;
• sam wypowiedział umowę;
• zakończył pracę w wyniku ustania umowy z upływem okresu, na jaki została ona zawarta;
• pracuje w firmie zatrudniającej mniej niż 20 pracowników.